Güneş Enerjisi

Ayrıntılar

Kategori: Neden Solar

Pazartesi, 24 Ağustos 2015 06:26 tarihinde yayınlandı.

Levent Külünkoğlu tarafından yazıldı.

Gösterim: 4386

Sayfa 2

GÜNEŞ ENERJİSİ

Günümüzde uygarlığın ve bilgi toplumunun her alanda ihtiyaç duyduğu enerjinin önemi

giderek artmaktadır. Enerji, uygarlığımızın temel girdisi olup, üretim ve tüketimi, kalkınma

ve gelişmişlik düzeylerini ölçmede kullanılan en geçerli göstergelerdendir.

 

Sürekli artan enerji ihtiyacını karşılamada mevcut kaynakların yetersiz kalması sonucu

alternatif enerji kaynaklarını bulma ve geliştirme çalışmaları hız kazanmıştır. Zira klasik

yöntemlerle yapılan, özellikle fosil yakıt kaynaklı enerji üretim ve tüketimi, doğada onarılması

imkansız zararlara yol açmaktadır. Dünyadaki yaşanabilir ortamın korunması,

iklim değişikliğinin sebep olduğu zararlı etkilerin yanı sıra, enerji üretim ve tüketiminden

kaynaklanan çevre tahribatının azaltılması gibi konular tüm insanlığa sorumluluk

yüklemektedir. Bu sorumluluğun gereği olarak ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemelerin

yapılması, enerji üretimi teknolojilerinde ve kaynak seçiminde çevresel etkilerin

öncelikle dikkate alınması enerji kullanımında verimliliğe azami özenin gösterilmesi

gibi hususlar giderek öncelik ve ağırlık kazanmaktadır.

 

Bu nedenle, küresel ölçekte çevre kirliliğine ve iklim değişikliğine sebep olan klasik fosil

yakıt kaynaklı enerji üretim sistemleri ve geleneksel üretim teknolojileri yerine, çevresel

etkileri daha az olan, sürdürülebilirlik ve yenilenebilirlik sağlayan enerji kaynaklarını

bulmak ve yeni teknolojiler geliştirmek zorunlu hale gelmiştir. Hem fosil kaynakların

sınırlı ve yerine yenisi konulamayacak bir enerji kaynağı olması, hem de üretim ve

tüketim yöntemlerinden kaynaklanan çevre kirliliği, yenilenebilir, sınırsız ve çevreye

uyumlu kaynak ve teknolojilerin araştırılması ve geliştirilmesini gerekli hale getirmiştir.

Güneş enerjisinin de dahil olduğu yenilenebilir enerji kaynakları bu nedenle önem kazanmıştır.

Güneş enerjisi; potansiyeli, kullanım kolaylığı, temizliği, yenilenebilirliği ve çevre dostu

olması gibi nedenler ile diğer yenilenebilir enerji kaynaklarına göre daha kolay bir şekilde

yaygınlaşabilecek durumdadır. Diğer enerji kaynaklarına göre kurulum maliyetlerinin

yüksekliği, düşük verim, düşük kapasite faktörü ve benzeri bazı teknolojik ve ekonomik

zorlukların aşılması, güneş enerjisini gelecekte daha da cazip hale getirecektir.

Türkiye, güneş enerjisi konusunda son derece elverişli bir konumda olmasına rağmen

sahip olduğu potansiyeli yeterince kullanamamaktadır.

Sayfa 3

 

Bu çalışmada, yenilenebilir enerji kaynakları arasında potansiyel ve üretim teknolojileri

bakımından farklı ve önemli bir yeri olan güneş enerjisi sistemleri, kullanılan teknolojiler,

Dünya ve Türkiye’de güneş enerjisi potansiyeli, bu konudaki gelişmeler, maliyet,

mevzuat, teşvik ve finansman konularına ve ayrıca daha fazla bilgi almak isteyenler

için geniş bir kaynakça bölümüne yer verilmiştir. Türkiye’nin güneş enerji potansiyelini

kullanma derecesi, ilgili mevzuat, teşvik ve finansman konuları araştırılmış, ülkemizin

güneş enerjisinden daha etkin ve verimli bir şekilde faydalanması hakkında değerlendirme

ve önerilerde bulunulmuştur.

Güneş enerjisi, güneşteki hidrojen gazının helyuma dönüşmesi şeklindeki füzyon sürecinden

açığa çıkan ışıma enerjisidir. Termonükleer bir reaktör olan güneşten çeşitli

dalga boylarında (62 MW/m2) enerji yayılmakta ve güneşin bütün yüzeyinden yayılan enerjinin sadece

iki milyarda biri yeryüzüne gelmektedir. Dünya’ya güneşten, 150 milyon km kat ederek gelen enerji,

dünya’da bir yılda kullanılan enerjinin yaklaşık 15 bin katıdır.

 

Güneş enerjisinin atmosfer dışındaki ışınım değeri yaklaşık 1.370 W/m2‘dir. Güneş

enerjisinin yeryüzündeki dağılımı dünyanın şekli nedeniyle büyük farklılıklar göstermekte

olup, dünyaya gelen ortalama güneş enerjisi 0 – 1.100 W/m2 mertebesindedir.

Güneş radyasyonunun enerji olarak % 46’sı spektrumun kızılötesi bölgesinde, % 45’i

görünür ışık bölgesinde geri kalan yüzdesi de mor ötesinde bulunur.

Sayfa 4

 

Güneş ışınımının tamamı yer yüzeyine ulaşmaz, % 30 kadarı dünya atmosferi tarafından

geriye yansıtılır, % 50’si atmosferi geçerek dünya yüzeyine ulaşır. Güneşten gelen

ışınımının % 20’si ise, atmosfer ve bulutlarda tutulur. Bu enerji ile Dünya’nın sıcaklığı

yükselir ve yeryüzünde yaşam mümkün olur. Rüzgar hareketlerine ve okyanus dalgalanmalarına

da bu ısınma neden olur. Yer yüzeyine gelen güneş ışınımının % 1’den azı bitkiler tarafından fotosentez olayında kullanılır. Bitkiler, fotosentez sırasında güneş

ışığıyla birlikte karbondioksit ve su kullanarak, oksijen ve şeker üretirler. Fotosentez,

yeryüzünde bitkisel yaşamın kaynağıdır. Dünya’ya gelen bütün güneş ışınımı, sonunda

ısıya dönüşür ve uzaya geri verilir.

 

Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970’lerden sonra

hız kazanmış, güneş enerjisi sistemleri, teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından

düşme göstermiş ve güneş enerjisi çevresel bakımdan temiz bir enerji kaynağı

olarak kendini kabul ettirmiştir.

• Sonraki >